DZIAŁ

Charakterystyka hodowlana drzew i krzewów leśnych

8

TEMAT

Charakterystyka hodowlana gatunków domieszkowych

8.2.

60pkt

określić występowanie jesionów, olch, brzóz, graba, klonów, wiązów, lip i topoli osiki na terenie Polski

8.2.1

60pkt 12x5pkt

1. Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior)

  • Siedliska: Najczęściej w wilgotnych i żyznych lasach łęgowych oraz w borach mieszanych na glebach gliniastych i próchnicznych.
  • Rozmieszczenie: Powszechny w całym kraju, jednak szczególnie liczny w północnej i północno-wschodniej Polsce.

2. Olsza czarna (Alnus glutinosa)

  • Siedliska: Głównie wilgotne i mokre stanowiska, lasy olsowe i bagienne, gleby torfowe i mineralno-organiczne.
  • Rozmieszczenie: Występuje na terenie całej Polski, szczególnie licznie w dolinach rzek, w nizinach i na terenach podmokłych.

3. Brzoza brodawkowata (Betula pendula)

  • Siedliska: Różnorodne – od suchych siedlisk borowych po wilgotniejsze gleby leśne i nieużytki.
  • Rozmieszczenie: W całym kraju, często jako gatunek pionierski na ubogich siedliskach.

4. Brzoza omszona (Betula pubescens)

  • Siedliska: Preferuje wilgotniejsze stanowiska niż brzoza brodawkowata, występuje w lasach bagiennych i torfowiskach.
  • Rozmieszczenie: Głównie na terenach północnych i wschodnich oraz w górach.

5. Grab pospolity (Carpinus betulus)

  • Siedliska: Lasy liściaste (grądy) na żyznych glebach gliniastych i wapiennych.
  • Rozmieszczenie: W całej Polsce, z wyłączeniem obszarów bardzo ubogich, liczny na Mazowszu i w Małopolsce.

6. Klon zwyczajny (Acer platanoides)

  • Siedliska: Grądy i żyzne buczyny, lasy mieszane na świeżych glebach gliniastych.
  • Rozmieszczenie: Występuje w całej Polsce, choć najliczniejszy na południu i w centrum kraju.

7. Jawor (Acer pseudoplatanus)

  • Siedliska: Żyzne buczyny i doliny rzeczne na glebach świeżych i dobrze przewietrzanych.
  • Rozmieszczenie: Najliczniejszy w Sudetach, Karpatach oraz na południu Polski.

8. Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis)

  • Siedliska: Lasy łęgowe oraz siedliska nadrzeczne i podmokłe, na glebach wilgotnych i żyznych.
  • Rozmieszczenie: Cały kraj, liczniejszy w dolinach dużych rzek.

9. Wiąz górski (Ulmus glabra)

  • Siedliska: Żyzne buczyny i lasy mieszane w górach na glebach świeżych.
  • Rozmieszczenie: Głównie Sudety i Karpaty oraz rzadziej w innych regionach Polski.

10. Lipa drobnolistna (Tilia cordata)

  • Siedliska: Grądy i mieszane lasy liściaste na glebach świeżych i umiarkowanie wilgotnych.
  • Rozmieszczenie: Występuje na całym obszarze kraju, szczególnie licznie w lasach nizinnych.

11. Lipa wielkolistna (Tilia platyphyllos)

  • Siedliska: Żyzne lasy liściaste, głównie w rejonach podgórskich i na stokach.
  • Rozmieszczenie: Rzadziej spotykana niż lipa drobnolistna, głównie w południowej Polsce.

12. Topola osika (Populus tremula)

  • Siedliska: Szeroki zakres siedlisk – od borów po wilgotne lasy łęgowe, również jako gatunek pionierski.
  • Rozmieszczenie: Bardzo powszechna w całej Polsce, szczególnie w lasach gospodarczych i na ugorach.

60pkt

scharakteryzować wymagania w stosunku do wilgotności i troficzności gleby jesionów, olch, brzóz, graba, klonów, wiązów, lip i topoli osiki

8.2.3

60pkt 12x5pkt

 

 

60pkt

scharakteryzować wymagania świetlne jesionów, olch, brzóz, graba, klonów, wiązów, lip i topoli osiki

8.2.2

60pkt 12x5pkt

1. Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Preferuje stanowiska z umiarkowanym dostępem do światła, młode osobniki dobrze radzą sobie w półcieniu, ale z wiekiem wymagają więcej światła.

2. Olsza czarna (Alnus glutinosa)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Toleruje częściowe zacienienie, najlepiej rośnie w miejscach umiarkowanie nasłonecznionych, często na terenach podmokłych.

3. Brzoza brodawkowata (Betula pendula)

  • Wymagania świetlne: Duże.
    Gatunek światłożądny, wymaga pełnego nasłonecznienia do prawidłowego wzrostu i regeneracji. Często pionier na otwartych terenach.

4. Brzoza omszona (Betula pubescens)

  • Wymagania świetlne: Duże.
    Preferuje dobrze nasłonecznione stanowiska, ale może tolerować lekki cień. Rośnie na terenach otwartych, często podmokłych.

5. Grab pospolity (Carpinus betulus)

  • Wymagania świetlne: Małe.
    Wybitnie cienioznośny gatunek, dobrze rośnie w podszycie lasów i w miejscach zacienionych.

6. Klon zwyczajny (Acer platanoides)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Dobrze toleruje półcień, szczególnie w młodym wieku, ale preferuje stanowiska z umiarkowanym dostępem do światła w okresie dojrzałym.

7. Jawor (Acer pseudoplatanus)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Gatunek tolerujący umiarkowane zacienienie, najlepiej rozwija się na stanowiskach półcienistych i nasłonecznionych.

8. Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Rośnie w miejscach z umiarkowanym dostępem do światła, toleruje częściowe zacienienie.

9. Wiąz górski (Ulmus glabra)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Lubi półcień, dobrze rozwija się w miejscach o umiarkowanym nasłonecznieniu.

10. Lipa drobnolistna (Tilia cordata)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Preferuje półcień, ale dobrze rośnie również w miejscach umiarkowanie nasłonecznionych.

11. Lipa wielkolistna (Tilia platyphyllos)

  • Wymagania świetlne: Średnie.
    Podobnie jak lipa drobnolistna, toleruje półcień i umiarkowane nasłonecznienie, z wiekiem bardziej odporna na cień.

12. Topola osika (Populus tremula)

  • Wymagania świetlne: Duże.
    Gatunek światłożądny, preferuje otwarte, dobrze nasłonecznione tereny, gdzie szybko się rozwija.

60pkt

scharakteryzować wykorzystanie jesionów, olch, brzóz, graba, klonów, wiązów, lip i topoli osiki w strefach uszkodzeń przemysłowych

8.2.5

60pkt 12x5pkt

 


1. Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior)

  • Wrażliwość: Średnia – wykazuje tolerancję na umiarkowane poziomy zanieczyszczeń, ale jest wrażliwy na długotrwałe oddziaływanie gazów przemysłowych, szczególnie SO₂ i NOₓ.

2. Olsza czarna (Alnus glutinosa)

  • Wrażliwość: Średnia – dobrze znosi obecność metali ciężkich w glebie i umiarkowane zanieczyszczenie powietrza, ale na terenach o wysokiej koncentracji zanieczyszczeń może tracić witalność.

3. Brzoza brodawkowata (Betula pendula)

  • Wrażliwość: Mała – jedna z najbardziej odpornych na uszkodzenia przemysłowe, często wykorzystywana w zalesieniach rekultywacyjnych.

4. Brzoza omszona (Betula pubescens)

  • Wrażliwość: Średnia – dobrze znosi umiarkowane stężenia zanieczyszczeń, ale jest bardziej wrażliwa od brzozy brodawkowatej, szczególnie na metale ciężkie w glebie.

5. Grab pospolity (Carpinus betulus)

  • Wrażliwość: Średnia – umiarkowana tolerancja na zanieczyszczenia powietrza; długotrwała ekspozycja na SO₂ osłabia drzewa, ale lepiej toleruje warunki glebowe zanieczyszczone metalami.

6. Klon zwyczajny (Acer platanoides)

  • Wrażliwość: Średnia – dobrze znosi warunki miejskie i umiarkowane stężenia zanieczyszczeń, ale wysoka koncentracja SO₂ i ozonu prowadzi do nekrozy liści.

7. Jawor (Acer pseudoplatanus)

  • Wrażliwość: Średnia – odporny na umiarkowane zanieczyszczenia powietrza, lecz nadmierna akumulacja metali ciężkich w glebie może obniżyć jego witalność.

8. Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis)

  • Wrażliwość: Duża – wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza i glebę skażoną metalami ciężkimi; wymaga czystszego środowiska do prawidłowego wzrostu.

9. Wiąz górski (Ulmus glabra)

  • Wrażliwość: Duża – podobnie jak wiąz szypułkowy, źle toleruje środowisko o wysokim stężeniu zanieczyszczeń przemysłowych.

10. Lipa drobnolistna (Tilia cordata)

  • Wrażliwość: Mała – wysoka tolerancja na zanieczyszczenia powietrza, często stosowana jako drzewo alejowe w terenach miejskich.

11. Lipa wielkolistna (Tilia platyphyllos)

  • Wrażliwość: Średnia – toleruje umiarkowane zanieczyszczenia, ale jest bardziej wrażliwa niż lipa drobnolistna na długotrwałe oddziaływanie SO₂ i ozonu.

12. Topola osika (Populus tremula)

  • Wrażliwość: Mała – wysoka odporność na zanieczyszczenia powietrza i toksyny glebowe, dlatego często stosowana na obszarach rekultywowanych przemysłowo.

60pkt

określić podatność jesionów, olch, brzóz, graba, klonów, wiązów, lip i topoli osiki na zagrożenia abiotyczne

8.2.4

60pkt 12x5pkt

1. Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior)

  • Susza: Średnia – wymaga wilgotnych gleb, susza osłabia witalność.
  • Wiatr: Średnia – podatny na złamania i wiatrołomy, szczególnie na odsłoniętych stanowiskach.
  • Mróz: Średnia – młode drzewa bardziej narażone, dorosłe tolerują niskie temperatury.

2. Olsza czarna (Alnus glutinosa)

  • Susza: Duża – bardzo wrażliwa na niedobory wody, preferuje gleby wilgotne lub bagienne.
  • Wiatr: Mała – elastyczne drewno i płytki system korzeniowy zapewniają odporność na wywracanie.
  • Mróz: Średnia – młodsze drzewa wrażliwe na ostre mrozy, dorosłe bardziej odporne.

3. Brzoza brodawkowata (Betula pendula)

  • Susza: Średnia – toleruje krótkotrwałe susze dzięki głębszym korzeniom.
  • Wiatr: Duża – płytki system korzeniowy sprawia, że brzoza łatwo ulega wywracaniu.
  • Mróz: Mała – bardzo dobrze przystosowana do niskich temperatur.

4. Brzoza omszona (Betula pubescens)

  • Susza: Duża – preferuje stanowiska wilgotne, susza znacząco obniża jej witalność.
  • Wiatr: Średnia – płytki system korzeniowy, ale mniejsze rozmiary drzewa zmniejszają ryzyko wywracania.
  • Mróz: Mała – bardzo odporna na silne mrozy, typowe dla chłodniejszych klimatów.

5. Grab pospolity (Carpinus betulus)

  • Susza: Średnia – toleruje umiarkowaną suszę na glebach żyznych, ale na słabszych szybko słabnie.
  • Wiatr: Mała – stabilny system korzeniowy i elastyczne drewno zapewniają dużą odporność.
  • Mróz: Mała – bardzo odporna na mrozy, także w trudnych warunkach zimowych.

6. Klon zwyczajny (Acer platanoides)

  • Susza: Średnia – lepiej rośnie w wilgotnych warunkach, susza ogranicza wzrost i witalność.
  • Wiatr: Średnia – umiarkowana odporność, czasami narażony na uszkodzenia konarów przy silnych wiatrach.
  • Mróz: Średnia – dobrze radzi sobie z niskimi temperaturami, ale wiosenne przymrozki mogą uszkadzać młode pędy.

7. Jawor (Acer pseudoplatanus)

  • Susza: Duża – wymaga gleb wilgotnych, przedłużająca się susza znacznie osłabia jego kondycję.
  • Wiatr: Średnia – wytrzymały na wiatry, ale duże egzemplarze mogą być wywracane.
  • Mróz: Mała – bardzo odporna na mrozy, także w surowych warunkach górskich.

8. Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis)

  • Susza: Duża – bardzo wrażliwy na niedobory wody, szczególnie w okresie wzrostu.
  • Wiatr: Średnia – umiarkowana odporność, choć może być podatny na wyłomy korony.
  • Mróz: Średnia – młode drzewa wrażliwe na mrozy, dorosłe wytrzymalsze.

9. Wiąz górski (Ulmus glabra)

  • Susza: Duża – preferuje gleby wilgotne, susza zwiększa ryzyko osłabienia i infekcji grzybowych.
  • Wiatr: Średnia – korony są podatne na uszkodzenia, ale drewno jest stosunkowo wytrzymałe.
  • Mróz: Mała – bardzo odporna na niskie temperatury, dobrze rośnie w chłodniejszych regionach.

10. Lipa drobnolistna (Tilia cordata)

  • Susza: Średnia – toleruje krótkotrwałą suszę, ale wymaga świeżej gleby do optymalnego wzrostu.
  • Wiatr: Mała – elastyczność drewna i rozwinięty system korzeniowy minimalizują ryzyko wiatrołomów.
  • Mróz: Mała – bardzo odporna na mrozy, zarówno krótkotrwałe, jak i długotrwałe.

11. Lipa wielkolistna (Tilia platyphyllos)

  • Susza: Średnia – dobrze toleruje umiarkowaną suszę, ale długotrwałe niedobory wody osłabiają jej witalność.
  • Wiatr: Mała – podobnie jak lipa drobnolistna, odporna na wiatry dzięki stabilnemu systemowi korzeniowemu.
  • Mróz: Mała – doskonale znosi niskie temperatury, dobrze przystosowana do mroźnych klimatów.

12. Topola osika (Populus tremula)

  • Susza: Mała – bardzo tolerancyjna, może rosnąć w umiarkowanie suchych siedliskach.
  • Wiatr: Średnia – drewno kruche, przez co jest podatna na wyłamy i uszkodzenia przy silnych wiatrach.
  • Mróz: Mała – dobrze przystosowana do mroźnych warunków, znosi gwałtowne spadki temperatury. 
05 Brzoza brodawkowata