DZIAŁ

Szkółkarstwo leśne

7

TEMAT

Szkółki leśne – wiadomości wstępne

7.1.

30 pkt

7.1..2 Podział szkółek leśnych ze względu na wielkość, rozróżnić szkółki ze względu na długotrwałość gospodarowania, rozróżnić szkółki ze względu na kryterium osłony górnej

7.1..2

30 pkt

Podział szkółek leśnych ze względu na wielkość

Szkółki leśne można podzielić na różne kategorie w zależności od powierzchni produkcyjnej i skali działalności:

  • Małe szkółki leśne (do 2 ha)

    • Zazwyczaj obsługują lokalne potrzeby leśnictwa.
    • Często prowadzone przez nadleśnictwa lub prywatnych producentów sadzonek.
    • Produkcja głównie na potrzeby odnowień i małych zadrzewień.

  • Średnie szkółki leśne (2–10 ha)

    • Mogą dostarczać sadzonki na większe obszary leśne i do rekultywacji.
    • Posiadają bardziej rozwiniętą infrastrukturę (systemy nawadniania, osłony przeciwwiatrowe).
    • Produkcja obejmuje szeroki asortyment gatunków leśnych i ozdobnych.

  • Duże szkółki leśne (powyżej 10 ha)

    • Prowadzone często przez Lasy Państwowe lub duże przedsiębiorstwa szkółkarskie.
    • Wysoka mechanizacja i automatyzacja procesu produkcji sadzonek.
    • Mogą obejmować zarówno szkółki gruntowe, jak i kontenerowe, a także obszary do hartowania roślin.

Podział szkółek leśnych ze względu na długotrwałość gospodarowania

  • Szkółki stałe

    • Funkcjonują w danym miejscu przez wiele lat, z zachowaniem trwałej infrastruktury.
    • Wyposażone w systemy nawadniania, magazyny, tunele foliowe lub szklarnie.
    • Mogą prowadzić hodowlę materiału genetycznego o wysokiej jakości, np. w szkółkach selekcyjnych.

  • Szkółki okresowe (czasowe, przejściowe)

    • Zakładane na określony czas (np. kilka lat) w pobliżu terenów wymagających odnowienia.
    • Produkcja prowadzona głównie metodą gruntową, bez rozbudowanej infrastruktury.
    • Po zakończeniu cyklu produkcyjnego likwidowane, a teren może zostać ponownie zalesiony.

Szkółki leśne na powierzchni otwartej

Charakterystyka:

  • Produkcja sadzonek odbywa się w warunkach pełnej ekspozycji na czynniki atmosferyczne.
  • Uprawa prowadzona jest na polach szkółkarskich bez sztucznych osłon.
  • Wymagają systemów nawadniania i ochrony przed nadmiernym nasłonecznieniem, przymrozkami i wiatrem.
  • Dominują w produkcji sadzonek gatunków odpornych na trudne warunki siedliskowe.

Zalety:

✔ Naturalne warunki hartowania sadzonek, co zwiększa ich odporność po wysadzeniu do gruntu.
✔ Możliwość uprawy na dużą skalę.
✔ Niższe koszty utrzymania w porównaniu do szkółek osłoniętych.

Wady:

✖ Większa podatność na ekstremalne warunki pogodowe (np. susze, mrozy, grad).
✖ Konieczność intensywnej ochrony przed szkodnikami i chorobami.

Szkółki leśne podokapowe

Charakterystyka:

  • Zakładane pod okapem drzewostanu, w warunkach częściowego zacienienia.
  • Korony drzew zapewniają naturalną osłonę przed nadmiernym nasłonecznieniem, przymrozkami i silnym wiatrem.
  • Stosowane głównie do produkcji sadzonek cieniolubnych i wymagających osłony, np. jodły pospolitej (Abies alba) czy buka zwyczajnego (Fagus sylvatica).
  • Naturalne opadanie liści i igliwia wzbogaca glebę w próchnicę i mikroelementy.

Zalety:

✔ Lepsza ochrona sadzonek przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
✔ Ograniczenie parowania wody z gleby i lepsza retencja wilgoci.
✔ Stopniowe przystosowanie sadzonek do warunków leśnych, co zwiększa ich przeżywalność po wysadzeniu.

Wady:

✖ Ograniczona przestrzeń produkcyjna – zależna od dostępnych powierzchni pod drzewostanem.
✖ Możliwość konkurencji o wodę i składniki pokarmowe z drzewostanem osłaniającym.
✖ Trudniejszy dostęp do światła dla niektórych gatunków, co może spowolnić wzrost sadzonek.

Jeśli opanowałeś zagadnienie kliknij "TU"

O PLATFORMIE

WIEDZA O LASACH
Baza materiałów dydaktycznych dla uczniów Technikum Leśnego
Wszelkie prawa zastrzeżone

2025