nazywamy czynności uprawowe polegające na dosadzaniu sadzonek lub dosiewie nasion w miejscach, w których one nie wzeszły albo w których powstałe siewki bądź też wprowadzone sadzonki obumarły lub nie rokują przyszłości. Poprawki wykonuje się w uprawach zakładanych sztucznie, zarówno na powierzchniach otwartych jak i pod osłoną drzewostanu, zwykle rok lub do 5 lat po założeniu uprawy.
wykonuje się: w odnowieniach naturalnych, tam gdzie samosiew nie występuje lub nie jest zadowalający pod względem składu gatunkowego, żywotności czy jakości; w odnowieniach sztucznych, jeżeli zostały one celowo założone z pominięciem jednego lub kilku gatunków (tzw. uprawy częściowe, niekompletne); w starszych uprawach i młodnikach w wieku do 20 lat, gdzie występują większe luki spowodowane różnymi czynnikami natury biotycznej i abiotycznej.
obejmujące podsiewy i podsadzenia wykonywane w drzewostanach II i starszych klas wieku w celu wypełnienia luk powstałych w wyniku szkód spowodowanych przez wiatr, okiść, grzyby, owady itp. Zabieg ten nie obejmuje drzewostanów w klasie odnowienia.
W odniesieniu do poprawek, uzupełnień i dolesień operuje się pojęciem powierzchni zredukowanej. W planowaniu wymienionych zabiegów przy poprawkach ustala się ją na podstawie procentu przy uzupełnieniach — określając szacunkowo obszar luk, a przy dolesieniach — ustalając powierzchnie luk i przerzedzeń. Z przedstawionej charakterystyki poprawek, uzupełnień i dolesień wynika zasada, głosząca, że stosownie do potrzeb mogą one być wykonywane na każdej powierzchni leśnej zalesionej, z wyjątkiem powierzchni drzewostanów:
• przewidzianych w planie urządzenia lasu do użytkowania rębnego
• objętych z różnych przyczyn pozaplanowym użytkowaniem rębnym w okresie realizacji planu urządzenia lasu.
Stan upraw kontrolowany jest corocznie, dopóki nie zostanie stwierdzony w pełni zadowalający wynik odnowienia lub zalesienia. W czasie tych kontroli (ocena upraw) ustala się potrzebę poprawek, zarówno co do rozmiaru, jak i co do gatunków, które należy wprowadzić do upraw
Dobór gatunków.
W planowaniu gatunków drzew, które zamierza się wprowadzić w ramach poprawek, należy uwzględniać:
• aktualny i pożądany skład uprawy;
• przyczyny wypadu siewek lub sadzonek;
• rozmieszczenie miejsc pozbawionych odnowienia i wzrost uprawy.
W uprawach o prawidłowym dla danego siedliska składzie gatunkowym wykonuje się poprawki sadzonkami gatunków, które wypadły.
W uprawach o składzie gatunkowym niedostosowanym do siedliska należy wprowadzać gatunki główne i domieszkowe, będące w niedoborze w stosunku do prawidłowego składu uprawy.
Jeżeli stanowisko wypadłej sadzonki nie wykazuje cech niekorzystnych (nie znajduje się w zagłębieniu, w miejscu silnie zachwaszczonym), to przyczyn należy szukać w żywotności sadzonki lub złym posadzeniu. Wprowadza się wówczas sadzonki tego samego gatunku. Gdy nastąpił wypad sadzonki w głębokiej bruździe, ten sam gatunek należy posadzić, podwyższając dno bruzdy lub Obok bruzdy.
Stan upraw kontrolowany jest corocznie, dopóki nie zostanie stwierdzony w pełni zadowalający wynik odnowienia lub zalesienia. W czasie tych kontroli (ocena upraw) ustala się potrzebę poprawek, zarówno co do rozmiaru, jak i co do gatunków, które należy wprowadzić do upraw
Dobór gatunków.
W planowaniu gatunków drzew, które zamierza się wprowadzić w ramach poprawek, należy uwzględniać:
• aktualny i pożądany skład uprawy;
• przyczyny wypadu siewek lub sadzonek;
• rozmieszczenie miejsc pozbawionych odnowienia i wzrost uprawy.
W uprawach o prawidłowym dla danego siedliska składzie gatunkowym wykonuje się poprawki sadzonkami gatunków, które wypadły.
W uprawach o składzie gatunkowym niedostosowanym do siedliska należy wprowadzać gatunki główne i domieszkowe, będące w niedoborze w stosunku do prawidłowego składu uprawy.
Jeżeli stanowisko wypadłej sadzonki nie wykazuje cech niekorzystnych (nie znajduje się w zagłębieniu, w miejscu silnie zachwaszczonym), to przyczyn należy szukać w żywotności sadzonki lub złym posadzeniu. Wprowadza się wówczas sadzonki tego samego gatunku. Gdy nastąpił wypad sadzonki w głębokiej bruździe, ten sam gatunek należy posadzić, podwyższając dno bruzdy lub Obok bruzdy.
Rozmiar, termin i sposób wykonania poprawek. Każdy z wymienionych elementów, obok doboru składu gatunkowego, ma podstawowe znaczenie przy planowaniu poprawek jako zabiegu hodowlanego. Do poprawek przeznacza się nie tylko miejsca wypadów, ale także fragmenty uprawy, gdzie drzewka chore, silnie uszkodzone czy wadliwe należy zastąpić osobnikami żywotnymi i dobrej jakości.
Jeżeli wypady w uprawie wystąpiły sporadycznie lub pojedynczo (do 10%), możemy zrezygnować z poprawek. Poprawki są konieczne wszędzie tam, gdzie wypadanie sadzonek lub zanik siewek ma charakter grupowy Wykonanie poprawek staramy się połączyć z odchwaszczaniem uprawy, które ułatwi określenie potrzeb dotyczących składu gatunkowego, rodzaju materiału sadzeniowego i ewentualnie zabezpieczenia sadzonek. W uprawach powstałych z sadzenia poprawki należy wykonać w następnym roku po przeprowadzeniu oceny udatności. Ponieważ ocenę wstępną przeprowadza się w praktyce w drugim roku, a końcową w piątym, to poprawki należy wykonać odpowiednio w trzecim i szóstym roku istnienia uprawy Z uwagi na pogarszające się warunki wzrostu drzewek wysadzanych w uprawach, regułą jest wykonanie poprawek wyłącznie sadzeniem. Sadzonki gatunku rosnącego w uprawie nie mogą być niższe od otoczenia. Wysokość sadzonek gatunku odmiennego od rosnącego w otoczeniu luki musi być dostosowana do szybkości wzrostu sąsiadujących gatunków, wielkości luki i zdolności znoszenia ocienienia przez gatunek wysadzany w ramach poprawek. Dużą uwagę należy przywiązać do sposobu sadzenia i jakości materiału sadzeniowego. Słaby materiał nie ma szans zrównania z o otoczeniem.
W celu wyznaczenia zakresu prac związanych z uzupełnieniem:
• przeprowadzenie dokładnego przeglądu odnowienia;
• odpowiednio do fazy rozwojowej wykonanie cięcia pielęgnacyjnego (pielęgnacja upraw, czyszczenia wczesne lub późne);
• uporządkowanie luki, w której przewiduje się wprowadzanie uzupełnień;
• określenie powierzchni płatów pozbawionych odnowienia oraz liczebności, gatunków i rodzaju materiału sadzeniowego.
W drzewostanach najlepiej nawet odnowionych samosiewem górnym pozostają miejsca, na których z różnych przyczyn brak nalotów lub podrostów, płaty obsiane niewystarczająco gęsto lub pozbawione gatunków domieszkowych. Przed uprzątnięciem drzewostanu osłaniającego (na gniazdach w rębni stopniowej lub na całej odnawianej powierzchni w rębni częściowej) należy starać się o uzyskanie nalotu, a gdy to nie jest możliwe, przystąpić do uzupełnień. Brakujące gatunki wprowadzamy odpowiednio do ich wymagań siedliskowych i świetlnych: cienioznośne (jodła, buk) w fazie pierwszych cięć odsłaniających na tyle wcześnie, aby zapewnić im wystarczająco długo osłonę pozwalającą na osiągnięcie biologicznego zabezpieczenia, gatunki słabiej znoszące osłonę (wiąz, klon, dąb) na kilka lat przed cięciem uprzątającym, a światłożądne (jesion, modrzew) — w luki odpowiedniej wielkości po cięciu uprzątającym. W podokapowych uprawach starszych również znajdują się miejsca, na których nastąpiły wypady lub wprowadzane sadzonki uległy konkurencji chwastów Uzupełnienia w takich sytuacjach wykonuje się zarówno w okresie odsłaniania odnowienia (gatunki cienioznośne), jak i po usunięciu drzewostanu osłaniającego (gatunki światłożądne). Po cięciach uprzątających, szczególnie w rębni częściowej wielkopowierzchniowej lub pasowej, pozostają miejsca, na których może nie wystąpić odnowienie. Na powierzchnie te składają się szlaki zrywkowe oraz luki powstałe w czasie ścinki, wyróbki i wyciągania bardzo ugałęzionych drzew. Sprawą bardzo pilną staje się uzupełnienie tych miejsc, gdyż otaczające je młodniki są w porównaniu z normalnymi sadzonkami znacznie wyższe, a ich boczne gałęzie starają się wykorzystać wolną przestrzeń luk. Małe luki należy uzupełnić tym gatunkiem, który rośnie wokół nich.
Grab pospolity Carpinus betulus Buk zwyczajny Fagus sylvatica
Dąb bezszypułkowy Quercus petraea Dąb szypułkowy Quercus robur
