Zakładanie upraw mieszanych jest istotnym elementem współczesnej hodowli lasu, mającym na celu zwiększenie stabilności, trwałości i wartości ekosystemów leśnych. Dobór gatunków drzew do takich upraw powinien być przemyślany i oparty na kilku kluczowych kryteriach.

Kryteria doboru gatunków drzew:

1. Warunki siedliskowe: Gatunki powinny być dostosowane do lokalnych warunków glebowych, klimatycznych i hydrologicznych. Na przykład, na siedliskach wilgotnych lepiej sprawdzą się gatunki tolerujące wysoką wilgotność gleby, takie jak olsza czarna. Natomiast na siedliskach suchych preferowane są gatunki odporne na suszę, jak sosna zwyczajna.

2. Wartość gospodarcza i ekologiczna: Należy uwzględniać zarówno wartość ekonomiczną gatunków (np. jakość drewna), jak i ich rolę w ekosystemie (np. wspieranie bioróżnorodności). Gatunki takie jak dąb szypułkowy czy buk zwyczajny mają wysoką wartość zarówno gospodarczą, jak i ekologiczną.

3. Różnorodność biologiczna: Wprowadzanie różnych gatunków drzew i krzewów zwiększa bioróżnorodność, co przekłada się na większą odporność drzewostanu na czynniki biotyczne i abiotyczne.

4. Struktura przestrzenna drzewostanu: Dobór gatunków o różnej wysokości i pokroju wpływa na zróżnicowanie warstw lasu, co sprzyja tworzeniu stabilnych i odpornych ekosystemów.

Zasady hodowli lasu z 2024 roku:

Według „Zasad hodowli lasu” wprowadzonych zarządzeniem nr 108 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 5 grudnia 2023 r., obowiązującym od 1 stycznia 2024 r., dobór gatunków do upraw mieszanych powinien opierać się na:

• Respektowaniu procesów naturalnych: Kształtowanie lasów powinno uwzględniać naturalne procesy ekologiczne, dążąc do osiągnięcia równowagi dynamicznej w ekosystemach leśnych.

• Kształtowaniu funkcji pozaprodukcyjnych: Oprócz produkcji drewna, lasy pełnią wiele innych funkcji, takich jak ochrona gleby, retencja wody czy zapewnienie siedlisk dla wielu gatunków. Dobór gatunków powinien wspierać te funkcje.

• Uwzględnianiu uwarunkowań ekonomicznych i społecznych: Gospodarka leśna powinna być prowadzona w sposób zrównoważony, biorąc pod uwagę zarówno aspekty ekonomiczne, jak i potrzeby społeczne.

Podsumowując, zakładając uprawy mieszane, należy kierować się przede wszystkim dostosowaniem gatunków do lokalnych warunków siedliskowych, ich wartością gospodarczą i ekologiczną, a także dążeniem do zwiększenia różnorodności biologicznej i stabilności ekosystemu leśnego. „Zasady hodowli lasu” z 2024 roku podkreślają znaczenie tych aspektów, promując podejście oparte na zrównoważonym rozwoju i poszanowaniu procesów naturalnych.